W sytuacji, gdy boli nas brzuch, a nie wiemy co jest tego przyczyną, warto wykonać USG jamy brzusznej. Dzięki niemu można wykryć wiele dolegliwości i urazów tego narządu. Te mogą być wywołane na przykład przez zbyt mocne ściśnięcie brzucha przez pasy bezpieczeństwa podczas gwałtownego hamowania. Podpowiadamy jakie są najczęstsze przyczyny urazów jamy brzusznej oraz jak prawidłowo przygotować się do badania USG.
Przyczyny urazów jamy brzusznej
Urazy jamy brzusznej można podzielić na dwa rodzaje:
- tępe – związane z przygnieceniami, upadkami i wypadkami komunikacyjnymi, na przykład z gwałtownym ściśnięciem pasami bezpieczeństwa
- przenikające – związane z urazami dokonanymi przez użycie noży, pocisków, odłamków po wybuchach czy innych ciał obcych, które mogą spowodować uszkodzenia jamy brzusznej
Urazy tępe powodują uszkodzenia narządów miąższowych (wątroby, śledziony), wzrost ciśnienia śródbrzusznego (uszkodzenia narządów rurowych jelita i pęcherza), urazy deceleracyjne (uszkodzenia naczyń krwionośnych, oderwanie krezki). Narządy, które mogą ulec uszkodzeniu w wyniku urazów tępych, to:
- śledziona ( 40-55 %)
- wątroba (34-45 %)
- przestrzeń zaotrzewnowa (15 %)
Z kolei urazy przenikające są spowodowane przez postrzały, odłamki powstałe na skutek wybuchów, a także pociski. Powstają one również na przykład na placach budowy, gdzie pracownicy narażeni są uszkodzenia ciała metalowymi prętami oraz różnymi wystającymi elementami. Uszkodzenia powstałe na skutek urazów przenikających najczęściej dotykają takich narządów, jak: jelito cienkie, wątroba, żołądek, okrężnica oraz duże naczynia. Diagnozę wraz z dokładną skalą uszkodzeń narządów można postawić na podstawie badania USG jamy brzusznej.
Protokół FAST
W przypadku urazów badania USG jamy brzusznej wykonywane jest wg protokołu FAST (Focused Assessment with Sonography in Trauma), czyli szybkiej oceny ultrasonograficznej. Ma ona na celu wykazanie krwi w jamie brzusznej, miednicy mniejszej, jamach opłucnowych, oraz worku osierdziowym.
Kiedy zgłosić się na USG jamy brzusznej?
Badanie ultrasonograficzne należy wykonywać zawsze, kiedy wydarzył się niepokojący wypadek. Może to być przykładowo uderzenie piłką podczas gry na boisku, pobicie, potrącenie na drodze czy wypadek rowerowy, w wyniku którego dojdzie do uderzenia brzuchem o kierownicę. We wszystkich tych przypadkach może dojść do uszkodzenia tego narządu. Dokładny obraz urazu przedstawi dopiero USG jamy brzusznej. Symptomami, które mogą wskazywać na konieczność przeprowadzenia badania, są: krwawienie, zasinienie, biegunka, czy wymioty.
Na USG brzucha pacjent powinien się też zgłosić w sytuacji, gdy w następstwie urazu wystąpią niepokojące objawy, takie jak: zatrzymanie gazów i moczu, zimne poty oraz silne pragnienie. Takie symptomy oznaczają, że mogło dojść do uszkodzenia jelit lub nerek. Innymi oznakami sugerującymi, że należy wykonać badanie USG jamy brzusznej, są: spadek ciśnienia i objawy wstrząsu krwotocznego.
Jak się przygotować do badania?
Żeby wykonać badanie USG jamy brzusznej należy się do niego odpowiednio przygotować – rzecz jasna, jeśli badanie nie jest wykonywane bezpośrednio po wypadku ( bo w takiej sytuacji liczy się czas i szybka diagnoza).
W przypadkach, gdy urazy nie są tak drastyczne, pacjent ma czas, by odpowiednio przygotować się do badania. Należy wiedzieć, iż niektóre czynniki mogą powodować zaburzenie obrazu wykonanego przez ultrasonograf. Jednak można je wyeliminować poprzez odpowiednie przygotowanie się do badania. Ważne, by było ono wykonywane na czczo. Zbyt duża ilość pokarmu spowoduje, że badanie będzie nieprecyzyjne.
Inną przyczyną niedokładnego i zaburzonego obrazu podczas USG jamy brzusznej może być nadmiar gazów w organizmie. Można je zwalczyć za pomocą dostępnych na rynku środków. Na przeszkodzie do właściwego wykonania badania USG nie stoi przyjmowanie leków. Natomiast obraz USG może zaburzyć obecność w organizmie barytu, czyli kontrastu wykorzystywanego na przykład podczas diagnostyki radiologicznej przewodu pokarmowego. Dzięki zastosowaniu się do powyższych zasad, badanie zostanie przeprowadzone prawidłowo, a pacjent uzyska rzetelną informację na temat faktycznego stanu tego narządu.
Źródło: GabinetUSG.com.pl