Winogrona – niegdyś egzotyczny owoc, rzadko spotykany w naszych rejonach – obecnie dostępny w prawie każdym sklepie spożywczym zarówno w wersji białej jak i ciemnej. Historia winogron w Polsce sięga dość dalekich czasów. W „Encyklopedii Staropolskiej” Zygmunta Glogera zapisano, że już w XII wieku pojawiły się pierwsze winnice w Polsce:

„Za doby Piastów, gdy przywóz wina z południa Europy napotykał wiele trudności, zakładano w wielu miejscach na stokach gór nachylonych ku południowi winnice w celu posiadania wina czystego na potrzeby mszalne a może i dla owocu winogradu. Już geograf arabsko-sycylijski Edrisi, pisząc w XII w. o Polsce, powiada, że Kraków posiada liczne gmachy, targowiska, ogrody i winnice. Na tej podstawie Lelewel twierdzi, że koło Krakowa za Bolesława Krzywoustego sadzono winograd i wytłaczano wino potrzebne do obrzędów kościelnych.”

Winogrona były oczywiście stosowane nie tylko jako środek do produkcji wina, lecz również w problemach układu pokarmowego. Obecna wiedza pozwala nam przyjrzeć się i dowiedzieć co takiego istotnego i korzystnego dla zdrowia zawierają w sobie winogrona.

Jednym z najważniejszych dla nas składników są ANTYOKSYDANTY. Winogrona (szczególnie czerwone) zawierają znaczne ilości antocyjanów i flawonoli które pełnią funkcje antyoksydacyjne w naszym organizmie. Czyli co dokładnie robią?

By to wyjaśnić należy wprowadzić pojęcie „reaktywne formy tlenu (RFT)”. Są to indywidua chemiczne, które występują naturalnie w naszym organizmie. Powstają podczas wielu złożonych procesów i mają korzystny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie naszego ciała. ALE! W organizmie te procesy znajdują się pod ścisłą kontrolą, jednak na powstawanie RFT mają wpływ też czynniki zewnętrzne takie jak promieniowanie UV, choroby czy wysiłek fizyczny. W takich sytuacjach produkcja RFT gwałtownie się zwiększa i wymyka się spod kontroli – występują wtedy często reakcje patologiczne i możliwe jest uszkodzenie komórek i tkanek organizmu.

Dlatego tak ważne w naszej diecie są antyoksydanty – dezaktywują RFT zmniejszając ich ilość w organizmie do wartości fizjologicznej (prawidłowej), chroniąc nas przed negatywnymi skutkami ich nadmiaru.

Dlatego winogrona są tak wartościowe dla naszej diety. Oczywiście nie jest to ich jedyna zaleta – zawierają liczne witaminy i minerały oraz są małe i łatwe do spożycia:) Pamiętamy jednak o złotej zasadzie – wszystko z umiarem. To, że zawierają ważne dla naszego zdrowia substancje, nie oznacza, że można je spożywać w nieograniczonej ilości. Zawierają one również znaczne ilości węglowodanów prostych, które nie są zalecane np. u osób z cukrzycą czy otyłością.

Źródła:
1. Borowska, Szajdek. Właściwości przeciwutleniające żywności pochodzenia roślinnego. ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2004, 4 (41) S, 9
2. Gloger. Encyklopedia staropolska. 1903, dostępna na stronie internetowej:www.literat.ug.edu.pl/~literat/glogers/index.htm na dzień 17.06.2016
3.. Kulbacka, Saczko, Chwiłkowska. Stres oksydacyjny w procesach uszkodzenia komórek. Pol. Merk. Lek., 2009, XXVII, 157, 44

Mgr Elżbieta Górska
Dietetyk, Trener fitness
Poradnia Dietetyczna ELGUR
www.dietetyk-elgur.pl