Oliwa z oliwek, z uwagi na korzystny dla zdrowia skład oraz niezwykłe właściwości, jest bardzo cennym dodatkiem do naszej diety. Spośród innych olejów wyróżnia ją wysoka wartość odżywcza, ale też duża trwałość, zdecydowanie większa niż u większości olejów z nasion. O jej popularności świadczy fakt, że jest jednym z najczęściej wybieranych olejów jadalnych.
Używana od wieków
Oliwa z oliwek ma bogatą tradycję – źródła historyczne podają, że drzewa oliwne pochodzą z obszarów starożytnej Mezopotamii, ale istnieje też teoria o pochodzeniu drzewek oliwnych z Egiptu. Niezależnie od pochodzenia, starożytni docenili roślinę, ustanawiając gałązkę oliwną symbolem pokoju. U chrześcijan zaś gałązka oliwna pojawia się w Starym Testamencie, kiedy to gołębica wraca na Arkę z gałązką oliwną, zwiastując koniec potopu. Grecy i Rzymianie spopularyzowali oliwę z oliwek wykorzystując ją jako pożywienie, nawilżacz, mydło, lek, składnik perfum i jako olej do lamp. Oliwa ta miała również znaczenie religijne – składano ją w ofierze bóstwom. Do Polski oliwę z oliwek sprowadzili pierwsi chrześcijanie, którzy wykorzystywali ją na potrzeby obrzędów liturgicznych. Kulinarne właściwości oliwy rozpowszechniła królowa Bona, początkując tym samym zmianę nawyków żywieniowych Polaków.
Jaką oliwę z oliwek wybrać?
Obecnie na rynku jest całe mnóstwo rodzajów oliwy z oliwek, a każdy z nich posiada niepowtarzalne właściwości. Zgodnie z normami obowiązującymi w Międzynarodowej Radzie ds. Oliwy z Oliwek, klasyfikuje się ją według standardów jakościowych:
- Oliwa z oliwek:
- Oliwa z oliwek „Virgin”
- Extra virgin oliwa z oliwek
- Virgin oliwa z oliwek
- Zwyczajna Virgin oliwa z oliwek
- Oliwa z oliwek Lamparte
- Rafinowana oliwa z oliwek
- Oliwa z oliwek
- Oliwa z wytłoczyn oliwek
- Surowa oliwa z wytłoczyn
- Rafinowana oliwa z wytłoczyn
- Oliwa z wytłoczyn.
Zabarwienie oliwy z oliwek może być zielonkawe, żółte lub złociste, zależnie od dojrzałości oliwek oraz obszaru, z którego pochodzą. Oliwa z oliwek krzepnie w temperaturze od -5 do -8°C, a temperatura, w jakiej ulega ona termicznej degradacji, wynosi ok. 210°C, dlatego zaleca się smażenie w temperaturze 180 °C. Oliwa z oliwek w około 99% składa się z triacylogliceroli (estrów), glicerolu oraz związków chemicznych takich jak: fosfolipidy, sterole, tokoferoli, węglowodory, a także mnóstwo aromatycznych związków lotnych. Charakterystyczny dla oliwy z oliwek jest wysoki stosunek jednonasyconych kwasów tłuszczowych do kwasów nienasyconych i wielonasyconych. Skład kwasów tłuszczowych oliwy jest zależny głównie od składu owoców, procesu technologicznego oraz warunków klimatycznych, w jakich uprawiano drzewka.
Oliwa z oliwek składa się z licznych związków biologicznie czynnych, wpływających pozytywnie na ludzkie zdrowie. Badania potwierdzają, że odżywianie się zgodnie z dietą śródziemnomorską, w której oliwa jest zasadniczym tłuszczu, skutecznie zmniejsza ryzyko chorób serca, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, a także niektórych postaci nowotworów. Udowodniono, że regularne spożywanie oliwy z oliwek minimalizuje ryzyko wystąpienia choroby wrzodowej przewodu pokarmowego, a ponadto korzystne działanie w chorobach skóry. Ciekawostką kosmetyczną jest pozytywny wpływ oliwy z oliwek na hamowanie procesów starzenia.
Artykuł powstał przy współpracy z portalem Smażymy: http://smazymy.com
