Co łączy amerykańskie zero waste sprzed lat i menu dynamicznych, współczesnych kobiet? Odpowiedź może zaskakiwać. To sałatka rybna – danie, które miało naprawdę spore znaczenie w historii.
Sałatki rybne to proste dania, które od dawna cieszą się popularnością na całym świecie, również w Polsce. Ich historia jest niezwykle różnorodna i ciekawa. Niektórym potrawy rybne w tradycyjnej kuchni polskiej kojarzą się przede wszystkim z postnymi daniami świątecznymi. To mit. Wbrew pozorom na stołach szlachty czy króla równie często jak mięso pojawiały się ryby – przepisy na dania rybne stanowiły nawet jeden z ważniejszych działów książek kucharskich[1]. Rybne dania nie były jedynie domeną wyższych sfer. Ryby stanowiły nieodłączny element tradycyjnej kuchni Pomorza, Kaszub, Warmii i Mazur, Kujaw czy Kurpi. Dostępność ryb morskich i słodkowodnych były impulsem do serwowania ich na polskich stołach. Chociaż polska historia rybnych dań jest naprawdę imponująca, warto zapoznać się z przeszłością rybnej sałatki w Stanach Zjednoczonych, która odegrała ważną rolę w dziejach kobiecej emancypacji.
Sałatka rybna – amerykański klasyk z kobiecą historią
Jednym z kultowych amerykańskich dań jest kanapka z sałatką z tuńczyka. To prosty posiłek o interesującej historii. W XIX wieku, przed erą supermarketów, większość Amerykanów starała się nie marnować jedzenia. Kawałki z kurczaka, szynki czy ryby pozostałe po kolacji mieszano z majonezem i serwowano na sałacie na lunch kolejnego dnia. Resztki selera, pikle, oliwki ─ również z wieczornego posiłku ─ też trafiały do nowego dania[2]. Warto zauważyć, że wówczas przeciętny Amerykanin nie miał pojęcia o istnieniu tuńczyka. Do sałatki trafiały więc inne gatunki ryb, takie jak łosoś czy pstrąg. To jednak dopiero początek historii. Pod koniec XIX wieku kobiety z klasy średniej coraz bardziej angażowały się w działalność publiczną, jednak na salonach wciąż przebywali i jadali jedynie mężczyźni. Restauracje szybko doceniły więc nową kobiecą klientelę i zaproponowały jej dokładnie to, co aktywistki jadały w domu, czyli sałatki. Te domowe przygotowywano zazwyczaj z resztek, jednak te w restauracjach przyrządzano od podstaw. Typowymi daniami były wówczas sałatki rybne oraz sałatki z owoców morza. Wraz z ekonomicznymi przemianami kobiety coraz częściej podejmowały pracę zawodową. Krótkie przerwy na lunch sprawiły, że pracownice doceniły sałatki rybne umieszczane między dwoma kawałkami chleba. W XX wieku, wraz z pojawieniem się tuńczyka w puszce, przygotowywanie rybnych sałatek stało się jeszcze szybsze i łatwiejsze. Nie trzeba już było gotować ryby przed dodaniem jej do sałatki. Tak właśnie powstała prawdziwa ikona wśród zdrowych posiłków, czyli sałatka rybna.
Salatino ─ sałatki rybne na miarę współczesnej kobiety
Chociaż przez lata wiele się zmieniło, kobiety wciąż doceniają sałatki rybne z tych samych powodów. To zbilansowane, lekkie i sycące posiłki, które sprawdzają się zarówno podczas lunchu w pracy, jak i rodzinnej kolacji. Można przygotować je z tego, co akurat znajduje się w lodówce lub zaplanować wykwintne danie z dodatkiem wyrafinowanych składników. Obecnie sałatki rybne cieszą się coraz większą popularnością także jako dania gotowe, czego znakomitym przykładem są posiłki Salatino. Wygodnie zapakowane porcje, bez chemii i konserwantów, można bez problemu zabrać ze sobą do pracy, na wycieczkę czy spacer. Nie trzeba przechowywać ich w lodówce, więc gotowy posiłek można mieć zawsze pod ręką – w torbie, plecaku czy na biurku. Salatino to nowa odsłona rybnych sałatek skrojona na miarę potrzeb nowoczesnej kobiety. Tuńczyk bogaty w kwasy omega-3, witaminy i mikroelementy, a także zdrowe kasze i aromatyczne warzywa tworzą zestaw, któremu trudno się oprzeć.
[1] Paulina Szulist-Płuciniczak (bd.) „Pieprzno i szafranno, mościa panno” – kilka słów o kuchni staropolskiej. Źródło: https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,historiomat,904,historiomat_czytanie_dawnych_receptur.html(data dostępu: 9.10.2019 r.)
[2] Freedman P., Haley A.P., Lim I.L., Abala K., Elias M. (2017) The History of Five Uniquely American Sandwiches
Źródło: smithsonianmag.com/history/history-five-uniquely-american-sandwiches-180967078 (data dostępu: 9.10.2019 r.)