Zdrowie

Celiakia – groźna choroba trzewna

chleb

Celiakia nie jest alergią na gluten, ale często jest z nią mylona. To choroba trzewna o podłożu genetycznym, charakteryzująca się nietolerancją glutenu, czyli białka zapasowego zawartego w zbożach, m.in. w pszenicy, życie, jęczmieniu. U chorych toksyczne działanie glutenu prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, a tym samym do różnorodnych objawów klinicznych.

Celiakia najczęściej ujawnia się we wczesnym dzieciństwie lub u osób pomiędzy 30- a 50–tym rokiem życia, co nie znaczy, że nie może pojawić się u osób w innym wieku. Ta choroba występuje znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Dane epidemiologiczne wskazują, że schorzenie dotyka około 1% populacji. W Polsce liczba chorych wynosi ok. 400 tys. osób. Ryzyko wystąpienia celiakii zwiększa się, gdy choruje krewny pierwszego stopnia, np. rodzice, bracia, siostry, dzieci lub jedno z bliźniąt jednojajowych (źródło: gastrologia.mp.pl/choroby/jelitocienkie/54362,celiakia).

Celiakia – co to jest?

Celiakia potrafi rozwijać się bezobjawowo. Najczęściej chory dowiaduje się o niej przypadkiem. Celiakia to choroba, która objawia się nadwrażliwością na gluten, a dokładniej na jedną z jego frakcji – gliadynę. Za rozwój tego schorzenia odpowiadają predyspozycje genetyczne, jednak celiakia może wystąpić także u osób cierpiących na jedną z tzw. chorób autoagresywnych (np. reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu I, zapalenie tarczycy, toczeń rumieniowaty). Czynnikiem odpowiadającym za zachorowalność na celiakię może być również zmniejszona odporność np. po przebytej operacji lub na skutek silnego stresu.

Celiakia – objawy neurologiczne i nie tylko

Celiakia może przebiegać inaczej u każdego chorego. Często ta choroba rozwija się skrycie, nie generując oczywistych objawów. Ze względu na rodzaj pojawiających się symptomów celiakii, możemy podzielić ją na: klasyczną, niemą i ukrytą, późno ujawniającą się. Dodatkowo to schorzenie oprócz charakterystycznych objawów, jak biegunki, wzdęcia, bóle brzucha, czy chudnięcie, może także powodować inne dolegliwości. Nierzadko występują nietypowe sygnały z innych części organizmu człowieka, np. z układu krwiotwórczego (bladość skóry i skłonność do krwawień), z układu kostnego (bóle kości i stawów), a także z układu mięśniowego (kurcze i zanik mięśni).

W chorobie takiej, jak celiakia, objawy skórne występują w postaci stanów zapalnych, wybroczyn i obrzęków. W nietypowej odmianie tego schorzenia mogą pojawiać się także różne symptomy pozajelitowe (m.in. zaburzenia zachowania, problemy natury psychicznej itp.). Jeśli chodzi o objawy neurologiczne w przypadku celiakii, najczęściej są to: padaczka, drżenie mięśniowe, osłabienie odruchów, zaburzenia mowy, zaburzenia koordynacji kończyn górnych i dolnych.

Celiakia – co jeść, a czego unikać?

W celu zdiagnozowania celiakii, pacjent powinien udać się do gastroenterologa i zrobić wskazane przez lekarza badania serologiczne z krwi (np. w takiej przychodni, jak iMed24). Następnie w celu potwierdzenia diagnozy, należy wykonać biopsję śluzówki jelita cienkiego. Wszystkie te badania diagnostyczne muszą zostać zrealizowane w trakcie diety zawierającej gluten. Dopiero po przeprowadzeniu zleconych badań i po potwierdzeniu diagnozy, można podjąć właściwe leczenie połączone z przejściem na dietę bezglutenową.

Na celiakię nie ma lekarstwa. Jedynym rozwiązaniem jest systematyczne przestrzeganie diety wykluczającej produkty zawierające gluten, jak np. pszenica, orkisz, jęczmień, żyto, zwykły owies i wszystkie produkty z ich dodatkiem. Do produktów naturalnie bezglutenowych należą: kukurydza, ryż, ziemniaki, soja, proso, gryka, tapioka, amarantus, maniok, soczewica, fasola, sago, sorgo, orzechy, a także mięso. Po rozpoczęciu leczenia, na odbudowę błony śluzowej trzeba poczekać kilka miesięcy, ale w ciężkich przypadkach może to trwać nawet 2-3 lata.

Obecnie jedynym skutecznym sposobem na leczenie celiakii jest dieta bezglutenowa. Chory jest skazany na nią przez całe życie. Produkty oznaczone lub opisane jako bezglutenowe znajdziemy bez trudu w sklepach internetowych, na stronach producentów żywności bezglutenowej, w supermarketach, a także w sklepach z żywnością ekologiczną. Z celiakią można bez problemu funkcjonować w miarę normalnie w społeczeństwie. Trzeba tylko bardziej uważać na to, co się jada. W epoce mody bezglutenowej nie powinno to być jednak trudne.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Inline
Inline